Kirish
Kalligrafiya san'ati
Kalligrafiya san'ati turlari
15-16 asrlarda Kalligrafiya san'ati
Xulosa
Foydalanilgan adabiyotlar
Arab yozuviga islom ta’siri kuchli bo‘lgan. Qur’oni karimning qayta yozilishiga hamroh bo‘lgan ulkan hurmat, unga bag‘ishlangan estetik quvvat xattotlikni san’at darajasiga ko‘tardi. Arab xattotligi ko‘pchilik madaniyatlarning xattotliklaridan farqli o‘laroq, monumental yozuvlarga ta’sir ko‘rsatgan.
Islom olamining turli burchaklarida ma'lum maqsadlar uchun ko'plab o'ziga xos xattotlik uslublari ixtiro qilingan. Eng ta'sirlilaridan biri "tugra" bo'lib, sulton uchun mo'ljallangan va saroy xattoti tomonidan shoh farmonlarini yozishda qo'llaniladigan shoh shifridir.
“O‘tmishda qo‘l yozuvi insoniyatning o‘ziga xos timsoli ekanligi aytilgan va biz o‘tmishdagi satrlarni ko‘rsak, ularning yozuvlarida xattotning tabiatini ham yaqqol ko‘rishimiz mumkin”, deydi Massudiy.
“Masalan, 15-16-asrlarda Usmonlilar davlatida ikki buyuk xattot boʻlgan, ularning ijodi bizgacha yetib kelgan. Birinchisi, shayx Hamdullohning xattoti nozik va shirin tuyg‘ularga to‘la edi. Ikkinchisi esa murakkab harflarni, xususan, mayoqdek baland chizgan “A” (alef) harfini yaratgan Ahmad Karahisoridir. Shunday qilib, xattot yopiq, statik va qattiq asar yaratish orqali o'zini namoyon qiladi, ammo boshqa xattot bir xil harflarga yangi kuch, ochiqlik va hayotiylik berishi mumkin.