Didaktikaning predmeti, vazifalari va asosiy kategoriyalari

Didaktikaning predmeti, vazifalari va asosiy kategoriyalari

TA’LIM NAZARIYASI

REJA

Didaktikaning predmeti, vazifalari va asosiy kategoriyalari. Sharq va G‘arb mutafakkirlarining pedagogik g‘oyalari. Ta’lim paradigmalari, prinsiplari, qonuniyatlari.  Ta’lim jarayoni. Ta’lim metodlari, shakllari va vositalari. Dars – ta’limning asosiy shakli sifatida. Dars tipologiyasi va unga qo‘yiladigan didaktik talablar Ta’lim sifatini nazorat qilish. Nazorat shakllari, turlari va qonuniyatlari. 

Tayanch tushunchalar: didaktika, ta’lim tizimi, ta’lim maqsadi, ta’lim vositalari, bilim ko‘nikma, malaka, metod, o‘qitish metodi, usul, metodika, qoida kategoriyalar, hikoya, suhbat, tushuntirish, ma’ruza.

Didaktika. Didaktikaning predmeti va vazifalari

Pedagoglar fikricha, ta’lim barcha davrlarda   ham ijtimoiy hodisa sanaladi. Ta’lim shaxs tomonidan ijtimoiy tajribalarning o‘zlashtirilish jarayonini tezlashtiradi, uni zarur ko‘nikma va malakalar bilan qurollantiradi. 

Pedagog – olimlar yillar davomida ta’lim tizimida Nega o‘qitamiz? Nimani o‘qitamiz? Qanday o‘qitamiz? Qayerda o‘qitamiz? kabi savollarga javob izladilar. Didaktika “nimaga o‘qitish?”, “nimani o‘qitish?”, “qayerda o‘qitish?”, “qanday o‘qitish?” kabi savollarga javob beradi. 

Ushbu holatga  asosan 1990 yillarning o‘rtalarida ta’lim sohasiga oid teoriyalar va ularning asoschilari, o‘sha davr amaliy darslari va  o‘qitish tarixi, talqin qilish kabilar bevosita ta’sir ko‘rsatadi.  Men o‘z hamkasblarimga qarata o‘zida “ qanday o‘qitish” kabi savollarga javob topish imkoniyatiga ega bo‘lgan qo‘llanmalar avval ham, xozir ham ta’lim jarayonida asosiy ustun bo‘lib kelgan va talabalar, izlanuvchilarga amaliy maslahat ko‘rsata olgan deb ayta olaman.[1]

[1]Алекс Муур. Таълим бериш ватаълим олиш: Педагогика, таълим дастури ва тарбия. Рутлеж. Иккинчи нашр.  2012.  – Б. (Иккинчи нусха учун сўз бошида).