O’ZBEK TILIDA JUFT VA TAKRORIY FE’LLAR (ULUG’BEK HAMDAM HIKOYALARI MISOLIDA)”.

Yordamchi fe’lli qurilma- tarkibida bir-birini izohlaydigan fe’llar mavjud bo’lgan qo’shilma: ko’rib qoldi, o’qib yuribdi, yozdi-oldi, gapira ketdi, yasay boshladi. Yordamchi fe’lli qurilma ikki qismdan tashkil topadi: yetakchi fe’l va ko’makchi fe’l. Yetakchi va ko’makchi fe’lning qo’shilishidan qo’shma fe’l, ya’ni yangi so’z hosil bo’lmaydi, chunki ular birgalikda yangi bir lug’aviy ma’noni ifodalamaydi, balki davomiylik, to’satdan boshlanganlik, harakatning tugallanganligi kabi ma’nolarni bildiradi: o’qib chiqdi (tugallanganlik), ko’rib qoldi (to’satdan yuz berish).

Deyarli barcha kitobxon o’quvchilar uchun tanish bo’lgan adib Ulug’bek Hamdamning asarlari kitobxonlar uchun o’zgacha ahamiyat kasb etadi. Ulug’bek Hamdamning asarlarini o’qigan o’quvchi asar qanchalar oson, tez, ravon o’qilishini his qiladi. Asarlarining har bir jumlasi kitobxonni o’ziga jalb qiladi. Albatta, "Bunday asar yozishda nimalarga e’tibor berish kerak?" degan savol har bir o’quvchini o’ylantirishi ehtimoldan holi emas. Ulug’bek Hamdamning bunday mahoratini so’z qo’llash bilan bog’liq deyish mumkin. Adib asar yozishda har bitta so’zni qo’llashga alohida ahamiyat qaratgani yaqqol sezilib turadi. Yozuvchi imkon qadar asarlarida sof o’zbekcha, turkona so’zlardan foydalanadi.

Mavzuning dolzarbligi O’zbekiston istiqlolga erishishi bilan bozor iqtisodiyotiga asoslangan demokratik huquqiy davlat va ochiq fuqarolik jamiyatini qurish yo’lini tanlaganligi sababli, yangi ijtimoiy-iqtisodiy munosabatlar barcha sohalar qatorida ta’lim tizimi oldiga ham mazmun-mohiyati jihatidan butkul yangı vazifalarni qo’ydi. Bu vazifalarning amalga oshirilishi ta’lim tizimining muntazam takomillashtirib borilishini va shu orqali yosh avlodni ilm-fan asosları bilan chuqur qurollantirishni taqozo etadiı Zero, ilm olish yo’lidagi izlanish insonning e’tiqodi va dunyoqarashini shakllantiradı, ma’naviy-axloqiy kamolot sari etaklaydi

"Kadrlar tayyorlash milliy dasturi"ning qabul qilinishi, muhtaram Prezidentimiz Islom Abdug’anievich Karimov tomonidan taklif etilgan uzluksiz ta’limning tamomila yangi tızımı, Kadrlar tayyorlash Milliy modelining yaratilishi O’zbekistonning xalqaro talablardağı zamonaviy taraqqiyotini ta’minlay oladigan dadıl, mustaqil, ijodiy tafakkurli, malakalı, bılımlı mutaxassis, ayni paytda shaxsy insoniy sifatlan shakllangan barkamol kadrlarni tayyorlash maqsadını ko’zlaydi Kadrlar tayyorlash milliy modelining tarkibiy qisma bo’lgan, uzlukız ta’lim hamiga kantiga la mang yang tum - o’rta maxsus, kasb-hunar talim turning. UZ jony etilishu oliy ta’lim tizami oldiga bır qancha Lazafalarni qo’ydi Respublikamız Prezidenti Islom Karimov ham "Dasturni tadbiq etishning uchinchi murakkab tomoni maxsus bilim yurtlarıda dars bensliga yaroqlı o’qituvchilami tayyorlash masalasıdır". benlishini ta’kidlagan deb bu masalaga alohida e’tibor

"Kadrlar tayyorlash milky dasturi"ni qabul qilinishiga qadar, o’rta maxsus, kasb-hunar va oliy ta’lim muassasalarida bo’lajak mutaxassislarda kasbiy bilim hamda ko’nikmalarni shakllantirish asosiy maqsad qilib qo’yilgan bo’lsa, Doendalikda, unay, alimlarga arodan mammolar echimini topish zulota, uz chiqarish, tashkiliy, shuningdek, bevosita ishlab chiqarish jarayonlarida ishtirok ehshga qodir mutaxassislami tayyorlash vazifalan ko’zda tutiladi.

Hozirgi kunda ka to hurar la lim hamda ko’pgina o’quv muassasalarid maxsus fanlamı o’qitadigan malakali pedagog kadrlarga talab juda kattadir Bunday pedagoglarni tayyorlashda, ularm kasbiy shakllantinshda maxsus fanlarning o’quv-uslubiy majmuasam yaratish, o’qitishning yang metod va shakllanı tadbiq etish zarur Shuningdek, o’qituvchulaming kasbiy mahoratırı shakllantirish hamda oliy o’quv yurtida ta’lim olishi mobaynida unu karbiy va shaxay nvojlanishirish shakl va metodlarıni rivojlantirish muammosi alohida dolzarblik kasb etadi

Kurs ishining maqsadi. boshlang’ich sinf ona tili darslarida fel so’z turkumini o’rgatishning usullarini ishlab chiqish, uni amaliyotda qo’llashdan iborat. Matnlar yordamida o’quvchilarni so’z turkumlari bo’yicha tahlilga o’rgatish

Kurs ishining vazifalari:

1. Boshlag’ich sinf o’quvchilariga ona tili darslarıda fe’l so’z turkumini o’rgatish malakalarini shakllantirish-pedagogik muammo ekanligını nazariy jihatdan asoslash, 

2. O’quvchilarning og’zaki va yozma savodxonligini oshirish uchun zarur bolgan pedagogik shart-sharoitlarni aniqlash,

3. O’quvchilarga dars jarayonlarida fe’l so’z turkumini o’rgatishni ta’minlaydigan shakl va metodlami ishlab chiqish, ilmiy asoslash va tajribada tekshirish

Kurs ishining ob’ekti: afatida boshlang’ich sinf ona tili darslarida o’rgatiladigan fe’l so’z turkumını tanlab oldik,

Kurs ishining predmeti: boshlang’ich sinf ona tili darslarıda fe’l so’z turkumim zamonaviy pedagogik texnologiyalar yorlarmıda o’rgatish, shuning barobanda o’quvchilamı ona tili darslanga bo’lgan qızıqishlarını oshirishdan iborat deb belgıladık.

Kurs ishining tuzilishi: kurs ishi -kirish, ikki bob, to’rtta reja, xulosa va foydalanilgan adabiyotlar ro’yxatidan tashkil topgan