Harakat xavfsizligini boshqarish

Harakat xavfsizligini boshqarish.

Reja:

1. Harakat xavfsizligiga tahsir etuvchi asosiy faktorlar 
2. Harakat xavfsizligi turlari. 
3. Avtomobil harakat xavfsizligining ekspluatatsion xususiyatlarga bog’liqligi. 
4. Ekspluatatsiyada uchraydigan faktorlarning avtomobil harakat xavfsizligiga tahsiri. 

Harakat xavfsizligiga tahsir etuvchi asosiy faktorlar

Avtomobilg’ konstro’qtsiyasining yaxshilanishi, uning o’rta va maksimal tezliklarining oshishi, yo’l harakatidagi intensivlik hamda avtomobillar sonining oshishi harakat xavfsizligiga katta ehtibor berishpi talab qiladi.                             

Harakat xavfsizligiga rioya kilmaslik yo’l-transport xodisalariga sabab bo’ladi. 

yo’l-transport xodisalariga quyidagilar kiradi: transport vositalariping bir-biri bilan to’qnashishi; agdarilishi; tusiklar va yo’lovchilar bilan to’qnashishi. 

Transport vositalarining to’qnashishi deb, bir avtomobilning harakatdagi yoki vaqtincha tuxtagan boshqa transport bilan to’qnashishiga aytiladi. 

Transport vositalarining agdarilishi deb, transportning uz turgunligini yo’qotib yoxud ikkita avtomobilning to’qnashishi natijasida agdarilishiga aytiladi. 

Transport vositalarining tusiklar bilan to’qnashishi deb, transportning kuzgalmas jism (kuprik ustuni, simyogoch, daraxt va x.k.) yoki tuxtab turgan avtomobilg’ bilan to’qnashishiga aytiladi. 

Transportning yo’lovchilar bilan to’qnashishi deb, transportning yo’lovchini urib ketishi yoki yo’lovchining harakatdagi mashinaga urilishiga aytiladi. 

Yuqoridagi yo’l-transport xodisalarining sodir bulish sabablari quyidagi gruppalarga bo’linadi: 

1. xaydovchilar tomonidan harakat koidalarining buzilishi; 
2. xaydovchilar malakasinnig pastligi; 

v) transport vositasining texnikavby buzo’qligi; yukning noto’g’ri joylashishi va x.k.

 g) harakatda katnashuvchi boshqa ishtirokchilarnnng (velosipedchilar, yo’lovchilar 

va x.k.) yo’l koidalarini buzishi; 

d) yo’l sharoitining yomonligi va harakatyi tashkil etishdagi kamchiliklar. 

Harakat xavfsizligi turlari.

 Harakat xavfsizligi deb, avtomobilning xaydovchi ishtirokida yuk va passajirlarni yo’l-transport xodisalarisiz tashishiga aytiladi. Harakat xavfsizligi aktiv va passiv bo’lishi mumkin. Aktiv xavfsizlik—harakatdagi avtomobilg’ avariyasining oldini olish uchun xizmat qiladi. U quyidagi usullar bilan amalga oshiriladi: 

1. effektiv tormozlanish; 
2. maksimal tezlik bilan harakatlanish davrida yo’ldan toymaslik; 

v) avtomobilning burilish davridagi turgunligi; 

g) ishonchli ogoxlantiruvchi, tovush va yoruglik signallari; 

1. xaydovchi utirgan joydan yo’lning tula ko’rnishi; 
2. uzok yo’l yurilganda charchamaslik uchun tadbirlar kurish; 

Passiv xavfsizlik — sodir bo’lgan avariya natijalarini yumshatish uchun zarur. U avtomobilg’ konstro’qtsiyasini yaxshilovchi tadbirlar yordamida amalga oshiriladi. Ular quyidagilar: xavfsiz rulg’ kolonkasi; kuzovning chikib turuvchi utkir  qismlarini kamaytirish; avariya vaqtida xavfsiz deformatsiyalanuvchi benzin baki va x.k.