ABSORBSIYA

ABSORBSIYA

Reja:

1. Umumiy tushunchalar.

2. Absorbsiya paytidagi muvozanat.

3. Absorberning moddiy balansi.

4. Absorbsiya tezligi.

3.1. UMUMIY TUSHUNCHALAR

Gaz hamda bug’-gaz aralashmalaridagi bir yoki bir necha komponentlarning suyuqlikda tanlab yutilish jarayoni absorbsiya deb ataladi. Yutilayotgan gaz absorbtiv, yutuvchi suyuqlik absorbent deyiladi. Absorbtiv bilan absorbentning o’zaro ta’siriga ko’ra absorbsiya jarayoni ikki xil bo’ladi: fizik absorbsiya va kimyoviy absorb­siya (xemosorbsiya). Fizik absorbsiyada yutilayotgan gaz bilan absorbent o’zaro bir-biri bilan kimyoviy birikmaydi. Agar yutilayotgan gaz absorbent bilan o’zaro birikib, kimyoviy birikma hosil qilsa, xemosorbsiya dey­iladi. Absorbsiya jarayonida  gazning yutilmay  qolgan  qismi  inert  gaz deb  ataladi.

Fizik absorbsiya ko’pincha qaytar jarayondir, ya’ni suyuqlikka yutilgan gazni ajratib olish mumkin bo’ladi, bunday jarayon desorbsiya deyiladi. Absorbsiya bilan desorbsiya jarayonlarini uzluksiz olib borish natijasida yutilgan gazni toza holda ajratib olish va yutuvchi absorbentni bir necha marta qayta ishlatish imkoni paydo bo’ladi. Odatda absorbtiv va absorbent arzon va ikkilamchi mahsulot bo’lgani uchun, ular absorbsiya jarayonidan keyin ko’pincha qayta ishlatilmaydi.