XITOYGA BUDDIZMNING KIRIB KELISHI VA RIVOJLANISHI kurs ishi

XITOYGA BUDDIZMNING KIRIB KELISHI VA RIVOJLANISHI
REJA: 

KIRISH 

ASOSIY QISM 

I BOB. XITOYDA BUDDIZM. 

1.1 Xitoyda buddizmning paydo bo’lishi va yoyilishi. 

1.2 Xitoyga buddizmning kirib kelishi. 

II BOB. BUDDIZM OQIMLARGA BO’LINIB KETISHI.

 2.1 Han – buddizm tili.

 2.2 Tiantai oqimi.

 2.3 Sanlun oqimi.

2.4 Fa Xiang oqimi. 

2.5 “Lamaizm” ta’limoti. 

XULOSA. 

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO’YXATI.


KIRISH 

Mustaqillikka erishganimizdan so‟ng, jamiyatning barcha sohalarida bo‟lgani kabi, ilmiy ma‟naviy sohada ham ulkan islohotlar amalga oshirilmoqda. “Biron bir jamiyat ma‟naviy imkoniyatlarini odamlar ongida ma‟naviy va axloqiy qadriyatlarini rivojlantirmay hamda mustahkamlamay turib, o‟z istiqbolini tasavvur eta olmaydi”.1 Buddaviylik - uchta dunyo dinlari ichida eng qadimiysi hisoblanib, eramizdan avvalgi VI – V asrlarda Hidistonda yuzaga kelgan. Bu dinga e‟tiqod qiluvchilar, asosan, Janubiy, Janubi – Sharqiy va Sharqiy Osiyo mamlakatlarida, Shri-Lanka, Hindiston, Nepal, Xitoy, Butan, Singapur, Malayziya, Mongoliya, Koreya, Vetnam, Yaponiya, Kombodja, Birma, Tayland, Laosda va qisman Evropa va Amerika qit‟alarida, Rossiyaning shimoliy mintaqalari – Buryatiya, Qalmiqistonda istiqomat qiladilar. Buddaviylikning turli millatlar tomonidan keng qabul qilinishi va uning keng doirada tarqalib ketishining sababi uning turli milliy va diniy an‟analar bilan kirisha olishi bo‟lib, bu narsa buddaviylikning hayotning barcha sohalari, jumladan, diniy, madaniy, siyosiy va iqtisodiy qatlamlarga kirib borishiga sabab bo‟ldi. Bu din Hindistonda paydo bo‟lgan va Xitoyda shakllangan. Buddizm Xitoyning 3 ta maktablarida ishlab chiqilgan. Bular quyidagilar: Pali buddizmi, Han buddizmi va Tibet buddizmi. Mana shu 3 ta maktab buddizm yaralishiga asos bo‟ldi. Hattoki Xitoyni buddizmning ikkinchi uyi deb ham atashgan. Hozirgi paytga kelib ana shu maktablar dunyoning ko‟pgina qismlarida mavjud.