Dorixonaning mehnat resurslarini rejalashtirish ( Kurs ishi )

Bugungi kunda farmatsevtika sohasining jadal rivojlanishi dorixonalarning iqtisodiy faoliyatida resurslardan, xususan, mehnat resurslaridan samarali foydalanishni taqozo etmoqda. Aholi salomatligini ta‘minlashda dorixonalarning roli beqiyos bo‘lib, ularning uzluksiz va samarali faoliyati yuqori malakali kadrlar ishtirokiga bevosita bog‘liqdir. Shunday sharoitda dorixonalar faoliyatida mehnat resurslarini rejalashtirish masalasi dolzarb ahamiyat kasb etadi. O‘zbekistonda iqtisodiy islohotlarni yanada chuqurlashtirish va iqtisodiyotni modernizatsiyalash jarayoni mehnat resurslarini boshqarish sohasida ham tub o‘zgarishlar qilinishini taqozo etadi. Ma‘lumki, iqtisodiyot tarmoqlari faoliyati unda ishlovchi mehnat resurslari tarkibining qay darajada shakllanganligi bilan belgilanadi. Shu jihatdan, hozirgi vaqtda malakali va ishbilarmon, yuqori salohiyatga ega bo‘lgan, ma‘naviy yetuk, tadbirkor insonlarni shakllantirishga erishish har bir korxona va tashkilot oldida turgan dolzarb masala hisoblanadi. Shunday ekan, zamonaviy malakali iqtisodchi kadrlarni shakllantirishda "Mehnat resurslarini boshqarish fanini o‘rganish o‘ta muhimdir. "Korxona xodimlari va mehnat resurslari samaradorligini oshirish yo‘llari" mavzusining dolzarbligi korxonaning samarali faoliyatini ta‘minlashning muhimligi bilan asoslanadi. Chunki mehnat unumdorligini oshirishga aynan inson omili katta ta‘sir ko‘rsatadi.  Mehnat unumdorligini oshirish omillariga quyidagilar kiradi: fanning rivojlanish darajasi, ishlab chiqarishni tashkil etish, ishlab chiqarish tajribasi, ishchilarning malakasini oshirish, mehnatni moddiy va ma‘naviy rag‘batlantirish, jihozlarni takomillashtirish va yangilash. Dorixonaning samarali ishlashini ta‘minlash ko‘p jihatdan bunday omillarning oqilona kombinatsiyasiga bog‘liq. Ushbu ishning maqsadi: foydalanish samaradorligini tahlil qilish mehnat resurslari korxonada, ulardan foydalanish samaradorligini oshirish yo‘llarini baholash. Ishning vazifalari: iqtisodiy kategoriya sifatida mehnat resurslari tushunchasi, tarkibi va mohiyatini aniqlash; mehnat resurslaridan foydalanish samaradorligini oshirish yo‘nalishlarini belgilash, korxonada mehnat resurslaridan foydalanish samaradorligini tahlil qilish. Butun korxona faoliyatining asosiy printsipi bo‘lib, uning ishlab chiqarish quvvati mehnat va ishlab chiqarishni tashkil etishning o‘zaro rivojlanishi bilan belgilanadi. Ishlab chiqarishda turli xil texnikalar (texnologiyalar), mehnat vositalaridan foydalanishga qarab va ishlab chiqarishni tashkil etish tamoyillari, usullari va usullariga variantlarni kiritishni oldindan belgilab beradi, shu bilan mehnat munosabatlarining mohiyati va mazmunini izohlaydi. Texnologik evolyutsiya odamlarning mehnat faoliyati tabiatiga ko‘plab omillar ta‘sir ko‘rsatdi. Mexanizmlar va sanoat davrlarini avtomatlashtirish ishlab chiqarishning qisqarishiga (yoki qo‘lda va mashina-qo‘lda ishlab chiqarish turlarini butunlay yo‘q qilishga) olib keldi, shuning uchun ACS tizimlari bilan ishlash dolzarb bo‘lib qoladi. Xodimlarning mehnat faoliyatini tashkil etish vazifalari har bir xodimning faoliyatini muvofiqlashtirish va nazorat qilishni o‘z ichiga oladi, ular nuqtaviy modellashtirish va mehnat funktsiyalarini birlashtirish va taqsimlash paytida yagona boshqaruv ob‘ektining harakatlarini muvofiqlashtirish tamoyillari orqali amalga oshiriladi. Xodimlar faoliyatini mehnatni tashkil qilishni takomillashtirish (ko‘paytirish) yo‘nalishlarini amalga oshirish boshqaruvni, rejalashtirishni, shuningdek buxgalteriya hisobini tashkil etishdagi o‘zgarishlarni o‘z ichiga oladi. Mehnatni tashkil etishning ushbu usullarining ta‘siri ham texnologiyani, ham butun ishlab chiqarishni tashkil qilishni birgalikda modernizatsiya qilish sharti bilan ijobiy bo‘lishi kerak.