Xorijiy tajribalar asosida musiqa madaniyati darslarini tashkil etish muammolari

Xorijiy tajribalar asosida musiqa madaniyati darslarini tashkil etish muammolari

Reja:

Kirish…

I bob. Boʻlajak musiqa oʻqituvchisining kasbiy pedagogik kompetensiyasini shakllantirishning nazariy jihatlari.

1.1. Zamonaviy sharoitda musiqa o'qituvchisining kasbiy-pedagogik faoliyatining xususiyatlari.

1.2. Boʻlajak musiqa oʻqituvchisining kasbiy-pedagogik kompetensiyasining tuzilishi va mazmuni.

1.3. Boʻlajak musiqa oʻqituvchisining kasbiy-pedagogik kompetensiyasini shakllantirishning pedagogik shartlari.

II-BOB. Musiqa fanini òqitishda ilģor xorijiy tajribalarning kirib kelishi ….

2.1. Musiqa fanini o’qitishda yangicha , zamonaviy yondashuvlar………………

2.2. Musiqa fanini o’qitishda interfaol metodlar……………… 

 2.3. Musiqa fanini o’qitishda Finlandiya tajribalarini qo’llash…..

III-BOB. Musiqa fanini òqitishda ilģor xorijiy tajribalar asosida noan’anaviy darslarni tashkil etish metodlari……….. 

3.1. Musiqa fanini òqitishda faoliyat turlaridan samarali foydalanish …………..

3.2. Xorijiy davlatlarda musiqa tarbiyasi………. 

3.3. Xorij davlatlarini ta’lim tizimi (aqsh, yaponiya, germaniya misolida) ………………. 

Xulosa va tavsiyalar.

Foydalanilgan adabiyotlar roʻyxati.

Ilovalar.

Kirish

Zamonaviy jamiyatda ta'lim, ayniqsa oliy ta'lim inson faoliyatining eng muhim sohalaridan biriga aylandi va ijtimoiy va iqtisodiy taraqqiyotning asosiy, etakchi omili sifatida qaralmoqda. Bunday e'tiborning sababi zamonaviy jamiyatning eng muhim qadriyati va asosiy kapitali yangi bilimlarni izlash va o'zlashtirish, nostandart qarorlar qabul qilishga qodir mutaxassis ekanligini tushunishdir. Zamonaviy pedagogika fanining muhim yo'nalishi o'qituvchilarni tayyorlash jarayoni samaradorligini oshirishni ta'minlaydigan vositalar va shart-sharoitlarni izlashdir.

O'rta maktabda o'qituvchi faoliyatining murakkabligi va ko'p qirraliligi uning malakasi darajasiga, tanlagan kasbi bo'yicha chuqur bilim va ko'nikmalarni rivojlantirishga alohida talablar qo'yadi. Universitet bitiruvchisining kasbiy muammolarni hal qilishga tayyorligi kasbiy kompetentsiyani shakllantirish uchun asosdir. Shu bilan birga, talabalarning nazariy bilimlari va undan amaliyotda foydalana olish qobiliyati o‘rtasidagi tafovut, umumiy pedagogika va maxsus fanlar o‘rtasidagi bog‘liqlikning yo‘qligi talabalarning amaliy faoliyatni yetarli darajada tayyorlanmagan holda boshlashiga olib keladi.

Kompetentsiya muammosi falsafiy va psixologik-pedagogik adabiyotlarda juda chuqur o'rganilgan. Kompetentsiyaga asoslangan yondashuv V.I.ning asarlarida o'z aksini topgan. Bidenko, A.V. Barannikova, K.G. Mitrofanova, D.A. Ivanova, V.D. Shadrikova, A.V. Xutorskogo va boshqalar kasbiy kompetentsiya V.A. Adolf, A.S. Bazikova, S.M. Godnik, E.F. Zeera, I.A. Zimnyaya, G.A. Kozberg, N.V. Kuzmina, A.K. Markova, J.I.M. Mitina va boshqalar o'qituvchining kasbiy tayyorgarligi mazmuni va tashkil etilishiga umumiy nazariy yondashuv S.I. Arxangelskiy, V.P. Bespalko, A.A. Verbitskiy, B.S. Gershunskiy, V.A. Slastenina, N.F. Talyzina va boshqalar o'qituvchilarni tarbiyalash jarayonining o'ziga xos xususiyatlarini E.P. Belozertsev, N.V. Kuzmina, V.P. Kuzovlev va boshqalar musiqa o'qituvchisining kasbiy tayyorgarligining xususiyatlari E.B. Abdullina, Yu.B. Alieva, O.A. Apraksina, L.G. Archajnikova, B.V. Asafieva, JI.A. Bezborodova, T.I. Blaginina, JI.C. Vygotskiy, D.B. Kabalevskiy, D.A. Naukaz, E.V. Nikolaeva, N.A. Terentyeva, G.M. Tsypina, V.N. Shatskoy, V.A. Shkolyar va boshqalar.

Musiqa o'qituvchisining kasbiy tayyorgarligining ayrim jihatlari L.F. asarlarida ko'rib chiqilgan. Afonchenko, V.M. Alekhina, JI.B. Arzi-bovoy, V.F. Gorbenko, N.N. Lixolet, A.N. Malyukova, V.N. Pilipenko, T.D. Suslova va boshqalar.

Integratsiya jarayonlari zamonaviy jamiyatning barcha sohalari - madaniyat, iqtisodiyot, fan uchun xarakterlidir, ammo aynan oliy ta'limda ta'lim mazmunini integratsiyalashuvi talabalarni yuqori ixtisoslashtirilgan tayyorlashga emas, balki o'quvchilarni yuqori ixtisoslashtirish tizimini shakllantirishga e'tibor qaratish imkonini beradi. kelajakdagi kasbi bilan chambarchas bog'liq bo'lgan bilim va ko'nikmalar. Qayd etish joizki, Musiqa-pedagogik fakultetida fanlar tayyorlash fanlarini integratsiyalashuvi hozircha maxsus tadqiqot ob’ektiga aylanmagan. Fanlar integratsiyasi musiqa o‘qituvchisiga o‘z kasbiga mos keladigan faoliyat sohasi bo‘yicha nafaqat nazariy bilimlar berishi, balki ko‘p qirrali amaliy ko‘nikmalarni shakllantirishi mumkin. Kasbiy faoliyat bilan bog'liq muammolarni hal qilish uchun mutaxassislar tayyorlash sifatini baholashning eng muhim mezonlaridan biri mavjud bilimlarni amaliyotda qo'llash qobiliyatidir.

Hozirgi bosqichda tadqiqotchilar musiqa o‘qituvchisi tayyorlash samaradorligini oshirishni fan tayyorlash fanlarini o‘qitishga kompleks yondashuv bilan bog‘lashmoqda. A.S.ning so'zlariga ko'ra. Bazikova, A.K. Markova, N.F. Talyzina, fanlarni o'rganishning maqsadlari boshqacha bo'lishi mumkin, ammo barcha hollarda ularni standart vazifalar darajasiga etkazish kerak, ya'ni. ko'pchilik talabalar o'rganilayotgan mavzu bo'yicha bilimlardan foydalanishni o'rganishlari kerak bo'lgan haqiqiy hayotiy vaziyatlarni ko'rsatish.

Shu munosabat bilan JI.H. Ibragimovaning yozishicha, musiqa-pedagogika fakultetlarining ayrim bitiruvchilari vokal mahorati va dirijyorlik texnikasi yomon (kirish, olib tashlashning tushunarsiz taqdim etilishi), aniq maqsad qo‘ya olmaslik, noto‘g‘ri ijroga munosabat bildirmaslik, sinf jamoasi bilan yetarlicha aloqada emas. JI.H.ga ko‘ra. Ibragimovaning ta’kidlashicha, bu kamchiliklarning sababi o‘quv jarayonining nomukammalligidadir: kompleks yondashuvning yo‘qligi, fanlararo aloqalarning yetarli darajada faoliyat ko‘rsatmasligi, maxsus fanlar doirasida zarur amaliy mashg‘ulotlarning yo‘qligi.

Yuqori ixtisoslashgan malaka va malakalarning tarqoqligi tufayli o`quvchilar ongida musiqa o`qituvchisi kasbiy faoliyatining o`ziga xos xususiyatlarini aks ettiruvchi bilimlarning yaxlit tizimi shakllanmaydi. Fanlararo aloqalar ko'pincha musiqa o'qituvchisini tayyorlashning umumiy yo'nalishi - umumiy shaxsiy madaniyatni shakllantirishga asoslangan intuitiv darajada amalga oshiriladi.

Bo'lajak musiqa o'qituvchilarini tayyorlash nazariyasi va amaliyotini o'rganish o'rtasidagi bir qator qarama-qarshiliklarni aniqladi: - kasbiy faoliyatni malakali amalga oshirishga qodir mutaxassis tayyorlash talabi, kasbiy kompetentsiyani shakllantirish uchun pedagogik shart-sharoitlarning nazariy va amaliy jihatdan yetarli darajada ishlab chiqilmaganligi; - bo‘lajak musiqa o‘qituvchisini tayyorlashning yaxlit tizimini yaratish zarurati va musiqa pedagogika fakultetlarida fanlarni o‘qitishning an’anaviy tor yo‘naltirilganligi; - malakali mutaxassis tayyorlashda musiqa o'qituvchilarining birgalikdagi harakatlarini muvofiqlashtirish zarurati va o'qituvchilarning ushbu faoliyat turini amalga oshirishga tayyor emasligi.

Ushbu qarama-qarshiliklarni hisobga olgan holda, tadqiqot mavzusi aniqlandi va muammo shakllantirildi: bo'lajak musiqa o'qituvchisining kasbiy kompetensiyasini muvaffaqiyatli shakllantirish uchun qanday pedagogik shartlar mavjud? Ushbu muammoni hal qilish bizning tadqiqotimizning maqsadidir. 

1. Musiqa o‘qituvchisi malakasini olgan bitiruvchi o‘qitilayotgan fanning o‘ziga xos xususiyatlarini hisobga olgan holda maktab o‘quvchilariga ta’lim va tarbiya berishga tayyor bo‘lishi; umumiy shaxsiy madaniyatni shakllantirishga hissa qo'shish; turli texnika, uslub va o‘quv qo‘llanmalaridan foydalanish; talabalarning davlat standartlari talablariga javob beradigan tayyorgarligi darajasini ta’minlash. Davlat standartlari talablariga muvofiqligini ta'minlash uchun malakali mutaxassis tayyorlashda fanlar integratsiyasini ta'minlash uchun fanlararo aloqalar zarur.

2. Integratsiya fanlararo aloqalarning navbatdagi, yuqori darajasi sifatida bilim va ko‘nikmalarning yagona yaxlit – yangi yaxlit bilimga birlashishini ta’minlaydi, bu esa o‘z navbatida bo‘lajak musiqa o‘qituvchisining kasbiy kompetensiyasini shakllantirishga xizmat qiladi. Bundan kelib chiqadiki, “Musiqa o‘qituvchisining kasbiy kompetensiyasi” o‘qituvchining o‘ziga xos xususiyati bo‘lib, unda yetakchi fazilat pedagogik va maxsus qobiliyatlarni, olingan bilimlarni, o‘zlashtirilgan bilimlarni birlashtirish asosida professional musiqa-pedagogik faoliyatni amalga oshirishga amaliy tayyorlikdir. va rivojlangan ko'nikma va qobiliyatlar.

3. Barkamol musiqa o'qituvchisini tayyorlash modeli nazariy va ijro bloklari, guruh va individual darslarning barcha fanlarini birlashtirish funktsiyasini bajaradigan "Musiqa pedagogika ustaxonalari" fanining ustun rolini ta'minlaydi; amaliy faoliyatning barcha turlarida (vokal va xor, musiqa tinglash, elementar cholg‘u asboblarida chalish, plastik intonatsiya, improvizatsiya) musiqa o‘qitish mazmuni, usullari va shakllarini o‘zlashtirishni ta’minlaydi. Bitta fanni integratsiyalashgan fan sifatida tanlash, barcha o'quv fanlarini o'qituvchilik amaliyotiga yo'naltirish va davlat yakuniy attestatsiyasi yangi yaxlitlikni - talabalarning integratsiyalashgan bilimlarini shakllantirishga yordam beradi.

 Bo'lajak musiqa o'qituvchisining kasbiy kompetentsiyasini rivojlantirish muammosi hozirgi kunda ko'plab olimlar tomonidan tadqiqot mavzusi bo'lib, dolzarbligicha qolmoqda. Kasbiy kompetentsiya tadqiqotchilar tomonidan ta'limning ajralmas qismi sifatida ko'rib chiqiladi, bu o'qituvchining ijtimoiy-pedagogik sharoitlarni o'zgartirishda pedagogik jarayonni eng samarali amalga oshirishga imkon beradigan shunday fazilatlarga ega ekanligini nazarda tutadi. Mutaxassisning kasbiy faoliyatning istalgan sohasida chuqur bilim, ko'nikma va ko'nikmalarga ega bo'lishi va ularni amaliy faoliyatda qo'llash qobiliyati tushuniladi. O'qituvchi faoliyatining yuqori sifatini bildirish uchun "kompetentlik" tushunchasi keng qo'llaniladi.