Tabiat omillaridan chiniqtirishda foydalanishning umumiy usullari

Tabiat omillaridan chiniqtirishda foydalanishning umumiy usullari

XULOSA

     Jismoniy tarbiyaning mazmuni, uning vositalari va shugʻullanuvchilarning

yoshi,  jinsi, salomatligi hamda jismoniy tayyorgarligiga qarab qoʻllanish usullari alohida ishlab chiqilganligi, ularning amalda keng qoʻllanilayotganligi e’tiborga loyiqdir. Bular orasida sogʻlomlashtiruvchi jismoniy tarbiya va unda foydalaniladigan vositalar, usullar oʻz mazmun mohiyatiga egadir.

Jismoniy tarbiya mashqlarining inson tanasiga ijobiy ta’sir etuvchi va rivojlantiruvchi xususiyatlari haqida yuqorida bir muncha qayd etildi. Shu sababdan bevosita sogʻlomlashtiruvchi jismoniy tarbiya tushunchasiga e’tiborni qaratish maqsadga muvofiqdir. Buyuk alloma Abu Ali Ibn Sino, taniqli rus olimi M.I.Sarkisov- Sornzini hamda iste’dodli oʻzbek olimi T.S. Usmonxoʻjaevlarning

tabiri bilan aytganda, jismonan zaif, kasalmand bolalar va katta yoshdngi kishilarni jismoniy mashqlar orqali davolash-tarbiyalash, shuningdek sogʻlom kishilarni jismoniy rivojlantirishda qoʻlIaniladigan turli -tuman mashqlar, ularni qoʻllash usullarini sogʻlomlashtiruvchi jismoniy tarbiya deb tushuniladi.

          Bundan shunday mazmun va maʻno kelib chiqadiki, faqat davolash muassasalari, shifoxonalardagina emas, balki eng avvalo har bir oila, bolalar bogʻchalari, o ʻquv yurtlari, aholi istiqomat joylari, dam olish va istirohat bogʻlari, sport inshootlarida sogʻlomlashtiruvchi ommaviy jismoniy tarbiya sport tadbirlarining tashkil qilinishi sogʻlomlashtiruvchi jismoniy tarbiyaning mohiyatini ochib beradi. E’tirof etish zarurki, sport turlari bilan shugʻullanuvchilaming mashgʻulotlarida ham sogʻlomlashtiruvchi vositalar, tadbirlar oʻz mazmuni, vazifasi va oʻrniga egadir. Ya’ni sportchilarning ixtisos (sport turi) qaysi sohada boʻlmasin, ularning har tamonlama ravnaq topishi, jismonan chiniqishida jismoniy tarbiya vositalari asosiy oʻrinni egallaydi. Ayniqsa sportchilarning toliqishi, charchashi, jarohat olishi va boshqa faoliyatlarda ixtisosliklaridan tashqari (maxsus mashqlar) sogʻlomlashtiruvclil mashqlar, oʻyinlar, uqalash (massaj) va hokazo-lardan foydalaniladi. Jismoniy va aqliy mehnat bilan shugʻullanuvchilarning harakat faoliyatlarini nazarda tutgan holda ularning qobiliyatini taʻminlovchi jismoniy mashqlar, turli xil oʻyinlar, sayohatlar sogʻlomlashtirish vazifasini oʻtaydi, hamda sihat-salomatlikni ta’minlaydi.