Amaliy ishlar | Informatika va AT
Mavzu: Form teglari bilan ishlash (register)
Reja:
1.Formalar haqida umumiy malumot
2. HTML formaning ishlashi bo'yicha tushuncha
3. GET va POST metodlari haqida
Formalar haqida umumiy ma’lumot HTML formalar, foydalanuvchilar tomonidan, ma’lumotlarni kiritish va kiritilgan ma’lumotlardan keyinchalik foydalanish maqsadida tashkil qilingan. Formalar – matnli oynalar, tugmalar , bayroqchalar, ulagich(pereklyuchatel)lar va menyular kabi boshqariladigan elementlardan tashkil topishi mumkin. Formalar Начало формы va Конец формы teglari orasida joylashadi. Ba’zi xollarda foydalanuvchi bilan brauzer o‘rtasida aktiv muloqat qilishga to‘g‘ri keladi, ya’ni ma’lumotlarni kiritishga va tahrir qilishga to‘g‘ri keladi. Bunday hollarda biz yuqorida aytganimizdek HTML hujjatning formalar deb ataluvchi bo‘limidan foydalanamiz. Foydalanuvchi yuqorida ko‘rsatilgan formalarni ma’lumotlar bilan to‘ldiradi va uni qayta ishlash uchun serverga jo‘natadi. Server bu odatda Web-server yoki elektron pochta serveri bo‘lishi mumkin. HTML formalar quyidagi boshqariladigan elementlardan foydalanadi: Tugmalar (buttons) Uchta turdagi tagmalar mavjud: Jo‘natuvchi tugmalar – bu tugmalar yordamida formalar serverga qayta ishlash uchun jo‘natiladi. Inkor etuvchi tugmalar – bu tugma bosilsa formaning hamma qiymatlari qaytadan boshlang‘ich xolatiga o‘rnatiladi. Umumiy tugmalar – bunday turdagi tugmani bosganda shu tugmaga bog‘langan protsedura ishga tushadi. Bayroqchalar (chekboxes) Bayroqcha – bu ikkita (tanlangan yoki tanlanmagan) holatga ega bo‘ladigan element. Bayroqchalar input elementi yordamida hosil qilinadi.
Biz veb-ilova yoki vebsayt ustida ishlayotganimizda, biz ko'pincha foydalanuvchilardan Login va Ro'yhatdan o'tish orqali ma'lumot olishimizga to'g'ri keladi.
Veb-sahifada formani yaratish HTML orqali amalga oshirilsa, PHP veb-sahifadan olingan ma'lumotlarni serverga yuborish va ularni qayta ishlashda transport sifatida xizmat qiladi.
PHP da to'plangan forma ma'lumotlarini qayta ishlashda ikkita supergloballar: $_GET va $_POST metodlari ishlatiladi.
HTML formaning ishlashi bo'yicha tushuncha
Keling oddiy HTML forma yaratamiz va uni qanday ishlashini tushunishga harakat qilamiz. <form> tegi ichida ishlatilgan atributlarning vazifalarini o'rganamiz.
<html>
<body>
<form action="forma.php" method="POST">
Ism: <input type="text" name="name"> <br/>
Email: <input type="text" name="email"> <br/>
<input type="submit" value="Yubor">
</form>
</body>
</html>
Yuqoridagi kodda biz HTML forma yaratish uchun <form> tegidan foydalandik va ma'lumot kiritish uchun Ism va Email maydonchalarini ochib oldik va ma'lumotni yuborish uchun submitdan foydalandik.
Form teg ichida ikkita atribut mavjud, action va method. Ular nima uchunligini bilasizmi?
Quyida GET metodi uchun forma namunasi:
<html>
<body>
<form action="forma.php" method="POST">
Ism: <input type="text" name="name"> <br/>
Email: <input type="text" name="email"> <br/>
<input type="submit" value="Yubor">
</form>
</body>
</html>
Formani POST orqali yuborish
Agar biz forma metodi POST bo'lishini ko'rsatsak, unda forma ma'lumotlari serverga HTTP POST metodi dan foydalanib yuboradi.
Quyida bizda HTML formamizning action atributida ko'rsatilgan Php fayldagi forma ma'lumotini olish kodi bor.
<?php
// ism maydonidagi qiymatni olish
$ism= $_POST["name"];
// email maydonidagi qiymatni olish
$email = $_POST["email"];
echo "Assalomu alaykum, ". $name . "<br>";
echo "Sizning email manzilingiz: ". $email ."<br>";
?>
Va quyidagi natijani olamiz:
Formani GET orqali yuborish
Agar biz forma metodi POST bo'lishini ko'rsatsak, unda forma ma'lumotlari serverga HTTP GET metodi dan foydalanib yuboradi.
Quyida bizda HTML formamizning action atributida ko'rsatilgan Php fayldagi forma ma'lumotini olish kodi bor. Bu safar biz GET superglobalidan foydalanmoqdamiz.
<?php
// ism maydonidagi qiymatni olish
$ism= $_GET["name"];
// email maydonidagi qiymatni olish
$email = $_GET["email"];
echo "Assalomu alaykum, ". $name . "<br>";
echo "Sizning email manzilingiz: ". $email ."<br>";
?>
Natija bir xil:
GET metodidan foydalanish
GET metodi usulida, forma ma'lumotlari URL paramterlar ko'rinishida yuboriladi. Misol uchun, foydalanuvchi tomonidan to'ldirilgan forma ma'lumotlari ish skriptga yuboriladi, URL ga qo'shiladi.
<html>
<body>
<form action="forma.php" method="GET">
Ism: <input type="text" name="name"> <br/>
Yosh: <input type="text" name="age"> <br/>
<input type="submit" value="Yubor">
</form>
</body>
</html>
<?php
// ism maydonidagi qiymatni olish
$ism= $_GET["name"];
// email maydonidagi qiymatni olish
$age = $_GET["age"];
echo "Assalomu alaykum, ". $ism . "<br>";
echo "Sizning yoshingiz: ". $age ."<br>";
?>
Bizda ikkita maydon bor: ism va yosh. Ushbu maydonga kiritilgan ma'lumotlar forma yuborilgandan so'ng, brauzerimizning URL kiritiladigan maydonida aks etadi. Misol uchun:
🔍
Izlaganingizni topa olmadingizmi?