Miynet haqi tólem esabi

Kurs ishlari | buxgalteriya

33 000 so'm

Betlar soni: 36 ta
Fayl hajmi : 43.36 KB
Fayl turi: .docx

buxgalteriya

haqi

payda

menen

finans

finansliq

finanslıq

«miynet

finansınıń

finansın

mikrofinans

miynet

miyneti

3-kurs_buxgalteriya

"buxgalteriya

finanslar

esap

esap-sanaqlardıń

esaplawlardaǵı

esap-sanaqlar

esap-sanaqlardaǵı

esap-sanaqlardı

esap-kitaplardı

esaplanadı.buxgalteriya

esapqa

esaptan

baha

ziyan

xızmetkerler

Mahsulot tavsifi

MAZMUNI

Kirisiw

I-BÓLIM MIYNET HÁM MIYNET HAQISIN ESAPQA ALIWDIŃ TIYKARǴI WAZIYPALARI.

1.Miynetke tiyisli qatnasıqlardı tártipke salıw.......................................................4-6

2.Miynetke haqı tólewdi shólkemlestiriw sistemaları hám formaları....................7-9

3.Miynet haqı esaplawdı hújjetlestiriw..............................................................10-13

4.Miynet haqı hám basqa tólemlerdi esaplaw....................................................14-17

II-BÓLIM FIZIKALIQ SHAXSLARDIŃ MIYNET HAQISINAN USLAP QALIWLARDIŃ ESABI

1.Esapker shaxslar menen esap-kitaplardıń esabı………………………….….18-26

2.Xızmetkerler menen basqa qatnasıqlar boyınsha esap-sanaqlardıń esabı…...27-29

3.Miynet hám miynet haqısın esapqa alıwdıń tiykarǵı wazıypalar………...….30-32

Juwmaqlaw…………………………………………………………………….33-34

Paydalanilǵan ádebiyatlar ………………………………………………...…..35-36

Kirisiw

Dúnya mámleketleri ekonomikasında júz berip atırǵan globallasıw processleri bank hám qarjı sistemasınıń turaqlılıǵına unamlı tásir etiw menen bir qatarda, ózinde túrli qáwip-qáterler, xalıqaralıq qarjı bazarlarınıń turaqsızlıǵı, mámleketlerdiń valyuta rezervleri hám valyuta operaciyalarınıń diversifikaciya dárejesiniń tómenligi jáne bank xızmetleriniń qolaylılıǵın arttırıwdı kórsetpekte.

Usı sharayatta mámleketimizde bank hám qarjı sistemasınıń turaqlılıǵın támiyinlew jolında milliy máplerimizge tolıq sáykes keletuǵın ayrıqsha kózqaraslardı engiziw, bank sektorın transformaciyalaw hám onda mámlekettiń úlesin azaytıw, bank sistemasına sırt el kapitalın tartıw jáne bankler tárepinen xızmetler kórsetiwde zamanagóy usıllardı engiziw úlken áhmietke ie.Xalıqaralıq konferenciyada Ózbekstan Respublikası Prezidentiniń 2020-jıl 12-maydaǵı "2020-2025-jıllarǵa mólsherlengen Ózbekstan Respublikasınıń bank sistemasın reformalaw strategiyası haqqında"ǵı PF-5992-sanlı Pármanında belgilengen wazıypalardan kelip shıǵıp, bank sistemasındaǵı mashqalalar hám qıyınshılıqlar jáne olardı saplastırıw jolları ilimiy hám ámeliy jaqtan hár tárepleme dodalandı.

Kárxananıń óndiris-xojalıq iskerligi janlı miynetti paydalanıw menen birge júz beredi. Onıń muģdarı islegen adam-saatları menen ólshenedi. Miynet procesinde hárbir xızmetkerdiń atqargan jumısı, tayarlagan ónimi, tutınıwshılarǵa kórsetken xızmetleri ushın sarplangan miynetine haqı tóleniw muģdarın tiykarlaw hám de anıqlawdı talap etetuģın óz ara qatnasıqlar júzege keledi. Óndiris iskerliginde oraylı orındı miynet hám oniń nátiyjeleri iyeleydi, sebebi oniń járdeminde ónim jaratıladı. Bul jaģday miynet qatnasıqların belgileydi, hesh bir kárxana kerekli muģdardaģı hám klassifikaciyalangan miynet resurslarısız óz maqsetine erise almaydı. Miynet resursları bolsa islegenleri ushin miynet haqı menen támiyinlenedi. Miynet haqqındaǵı nızam hújjetleri usı Kodeks, Ózbekstan Respublikası nızamları hám Oliy Majlis qararları, Ózbekstan Respublikası Prezidentiniń pármanları, Qaraqalpaqstan Respublikası nızamları hám Joqarǵı Keńesiniń qararları, Ózbekstan Respublikası Húkimetiniń hám Qaraqalpaqstan Respublikası Húkimetiniń qararları, mámleketlik hákimiyattıń basqa da wákillikli hám atqarıwshı uyımları óz wákillikleri Múlkshiliktiń barlıq túrindegi kárxanalarda, mákemelerde, shólkemlerde, sonday-aq ayırım puqaralardıń ıqtıyarında miynet shártnaması (kontrakt) boyınsha islep atırǵan fizikalıq shaxslardıń miynetke baylanıslı qatnasıqları miynet haqqındaǵı nızamlar hám basqa da normativlik hújjetler menen tártipke salınadı. Barlıq puqaralar miynet huqıqlarına ie bolıw hám olardan paydalanıwda teń imkaniyatlarǵa ie. Jınısı, jası, rasası, milleti, tili, sociallıq kelip shıǵıwı, múlklik jaǵdayı hám lawazımlıq statusı, dinge bolǵan múnásibeti, isenimi, jámietlik birlespelerge tiyisliligi, sonday-aq, xızmetkerlerdiń issheńlik qábiletlerine hám olardıń miynet nátiyjelerine baylanıslı bolmaǵan basqa táreplerine qarap miynetke baylanıslı qatnasıqlar tarawında hár qanday sheklew Miynet tarawında ózin kemsitilip kórgen dep esaplaǵan shaxs kemsitiwdi saplastırıw hám ózine jetkerilgen materiallıq hám ruwxıy zıyandı qaplaw haqqındaǵı arza menen sudqa múrájat etiwi múmkin. Májbúriy miynet, yaǵnıy qandayda bir jazanı qollanıw menen qorqıtıw arqalı (sonıń ishinde, miynet intizamın saqlaw quralı sıpatında) jumıstı orınlawǵa májbúrlew qadaǵan etiledi.

Ádette, miynet bazarında jumisshi kúshine teń salmaqlı baha qáliplesedi. Bul baha is haqı yaki is haqı stavkası dep ataladı. Miynet birliginiń bazar bahası miynet haqı muģdarı (stavkası) bolip, lawazım aylıǵı tárizinde yaki shártnamaga muwapıq belgilenedi, biraq mámlekette nızam menen belgilengen eń kem miynet haqı dárejesinen tómen bolıwı múmkin emes. Sonday-aq, miynet haqı muǵdarı belgili bir waqıt birligi (saat, kún, hápte, ay) ishinde orınlanatuǵın hám belgili kásip-qánigelik ózgesheliklerine iye bolǵan miynetke haqı tólenetuǵın dárejeni belgileydi.

Miynet haqınıń tiykarǵı wazıypası óndiristiń tikkeley qatnasıwshısı bolǵan xızmetker hám onıń shańaraǵı aǵzalarınıń turmıs hám miynet jumısı sharayatların támiyinlewden ibarat.